Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη συζήτηση γύρω από τη χοληστερίνη, τα φυσιολογικά επίπεδα και τη ρύθμισή της με φυσικούς τρόπους και μέσα. Ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει φυσιολογικά περίπου το 70% της χοληστερίνης που του χρειάζεται. Το υπόλοιπο 30% το παίρνει από τις τροφές. Όταν οι τροφές που καταναλώνουμε έχουν περισσότερη χοληστερίνη, τότε ο οργανισμός παράγει λιγότερη ώστε να εξισορροπήσει την κατάσταση.
Το σώμα είναι γενετικά προγραμματισμένο να διατηρεί σταθερά τα επίπεδα χοληστερίνης γύρω από ένα όριο, το οποίο είναι προκαθορισμένο και διαφορετικό για κάθε άτομο. Σύμφωνα με τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, σε αντίθεση με την κοινή πεποίθηση, το πρόγραμμα διατροφής που συνιστούν χαμηλή πρόσληψη λιπαρών, οδηγούν σε αυξημένη κατανάλωση υδατανθράκων, με αποτέλεσμα την επιδείνωση της συνολικής μεταβολικής εικόνας, την αύξηση της γλυκόζης του αίματος, των τριγλυκεριδίων και της ινσουλίνης, με αποτέλεσμα να κυοφορούνται σοβαρές βλάβες για την υγεία.
Μια σειρά από φυσικές ουσίες έχει αποδειχθεί ότι μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση φυσιολογικών επιπέδων χοληστερίνης στον οργανισμό.
Οι φυτοστερόλες είναι φυτοχημικές ουσίες, οι οποίες έχουν παρόμοιο χημικό τύπο και ανάλογη αποστολή στα φυτά με αυτόν της χοληστερίνης στον άνθρωπο και στα ζώα. Επειδή οι φυτοστερόλες και η χοληστερίνη έχουν παρόμοιο χημικό τύπο, ο ανθρώπινος οργανισμός «ξεγελιέται» και αναγνωρίζει τις φυτοστερόλες ως χοληστερίνη, με συνέπεια να παράγει λιγότερη. Όταν λαμβάνονται σε αρκετή ποσότητα με τις τροφές, συναγωνίζονται τη χοληστερόλη καταλαμβάνοντας αντ’ αυτής θέση στους οικείους υποδοχείς. Έτσι, η χοληστερόλη των τροφών δεν μπορεί να απορροφηθεί κανονικά, οπότε αποβάλλεται αναλλοίωτη και ελαττώνονται τα επίπεδά της στο αίμα.
Η αγκινάρα είναι ένα από τα παλαιότερα θεραπευτικά φυτά και έχει ευεργετική επίδραση στη λειτουργία του ήπατος και της χοληδόχου κύστης. Βοηθά στην πέψη και ανακουφίζει από την δυσκοιλιότητα και την δυσπεψία, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν ενοχλήσεις από κακή καύση του λίπους (φούσκωμα, αίσθημα κορεσμού). Έχει διουρητική δράση με πολύ καλά αποτελέσματα σε νεφρικές παθήσεις και στο διαβήτη. Επίσης έχει αποδειχθεί ότι ελαττώνει τα επίπεδα χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων του αίματος. Τα φλαβονοειδή από την αγκινάρα, προλαμβάνουν την LDL – οξείδωση χοληστερόλης – μια δράση που ενδέχεται να μειώνει τον κίνδυνο της αρτηριοσκλήρυνσης.
Το εκχύλισμα ζαχαροκάλαμου (μιας ποικιλίας ζαχαροκάλαμου που ευδοκιμεί κυρίως στην Κούβα) περιέχει την ουσία πολυκοζανόλη, η οποία αποτελείται από ένα φυσικό μίγμα αλκοολών μακράς αλύσσου (κερί). Η πολυκοζανόλη έχει την ικανότητα να δεσμεύει και να αποβάλει τα λιπίδια και να αναστέλλει την παραγωγή ενός ενζύμου, το οποίο είναι υπεύθυνο για την παραγωγή της χοληστερόλης.
Οι πρακτικοί της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής χρησιμοποιούν μαγιά κόκκινου ρυζάλευρου για την αντιμετώπιση των κοιλιακών πόνων και της δυσεντερίας. Περιέχει αρκετές ενώσεις γνωστές ως Monacolins, ουσίες που γνωρίζουμε ότι αναστέλλουν την παραγωγή της χοληστερόλης. Η βιοσύνθεση της χοληστερίνης γίνεται με την βοήθεια ενός ενζύμου που λέγεται HMG-CoA αναγωγάση. Μία από τις ουσίες που περιέχει η μαγιά από το κόκκινο ρυζάλευρο είναι η Monacolin K (λοβαστατίνη ή mevinolin), ένας ισχυρός αναστολέας του παραπάνω ενζύμου, που έχει ως συνέπεια την μείωση της ενδογενούς παραγωγής χοληστερίνης.
Επίσης μια γνωστή χρήσιμη ουσία, το εκχύλισμα από πολυφαινόλες ελαιόλαδου περιέχει πρόδρομες ουσίες για την παραγωγή προσταγλαδινών, που ρυθμίζουν πολλές κυτταρικές λειτουργίες, με αποτέλεσμα τη μείωση της χοληστερίνης, τη μείωση της πηκτικότητας του αίματος και την προστασία από έμφραγμα και εγκεφαλικά επεισόδια.
Η νιασίνη είναι το πιο αποτελεσματικό φάρμακο μείωσης της χοληστερίνης. Μειώνει την LDL («κακή χοληστερίνη») κατά 10-25% και αυξάνει την χαμηλή HDL («καλή χοληστερίνη») πάνω από 31%. Επίσης μειώνει τα υψηλά τριγλυκερίδια από 20 έως 50%. Βοηθά τα κύτταρα του αίματος στο να είναι λιγότερο κολλώδη, με αποτέλεσμα να μειώνεται η πιθανότητα δημιουργίας θρόμβων, αλλά και η πιθανότητα καρδιακής προσβολής. Το συνένζυμο Q10 χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία της επισωρευτικής καρδιακής ανεπάρκειας. Έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να μετριάσει τις βλάβες που προκαλούνται από την οξείδωση των αρτηριών, αποτρέποντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την απόφραξη των αρτηριών.
Ο παραπάνω συνδυασμός ουσιών βελτιώνει την παραγωγή ενέργειας, την απόδοση του καρδιαγγειακού συστήματος και το επίπεδο λιπαρών οξέων, μειώνοντας την LDL χοληστερίνη και αυξάνοντας την HDL χοληστερίνη. Ρυθμίζει επίσης το σάκχαρο του αίματος, ομαλοποιεί την αρτηριακή πίεση και προστατεύει τα αγγεία από αρτηριοσκλήρυνση.